Vorig jaar keek ik raar op toen ik constateerde dat mijn meisje iets aparts deed met haar ogen. Het viel mij op dat ze geregeld met haar ogen rolde van links naar rechts.

De eerste keer dacht ik nog: ‘Hé wat apart, ze zal wel last hebben van droge ogen’. Maar al snel bleek dat ze dit met enige regelmaat deed. Ik maakte me een beetje zorgen. Ik was bang dat er lichamelijk iets met haar aan de hand was, iets wat erger zou kunnen worden zonder dat we er controle over hadden. Ook dacht ik soms dat ze het met opzet deed, om aandacht te trekken op momenten dat ze deze te weinig kreeg. De eerste keer dat deze oogbewegingen mij opvielen was vorig jaar direct na de start van het nieuwe schooljaar. Na een tijdje verdween het ook weer zo snel als dat het gekomen was maar eind van datzelfde jaar — de periode met sinterklaasspanning — was het er weer even.

Onze dame lijkt een zelfverzekerd meisje maar dat is ze niet altijd. Ze durft wel veel en gaat dingen ook niet uit de weg, maar dealt naderhand dan met de spanning die het haar soms geeft wanneer ze nieuwe dingen ontdekt en aangaat. Zo is het ook rond de sinterklaastijd. Hoe leuk het allemaal ook is, al die maanden wachten tot die beste man zijn sloep het land binnenvaart vraagt veel van een kind.

Tic zelfvertrouwen onzekerheid

Een nieuwe school

Dit jaar is ze begonnen op een nieuwe school. Dit was de keuze van ons ouders en had niets met haar prestaties of niveau te maken. Wij hebben zelf vooraf best wat spanning gehad want het is nogal wat om na vier jaar onderwijs naar een andere school te gaan en je vriendinnetjes te moeten missen. Weg uit die vertrouwde omgeving waar je het de meeste tijd naar je zin had. Gelukkig begreep ze onze keuze en keek ze ook uit naar de nieuwe school. Vanaf dag één zit ze goed in haar vel, maakt nieuwe vriendinnen en gaat met plezier naar haar nieuwe school.

Maar uiteraard zijn er ook struggles, dat kan bijna niet anders op een school waar met een andere lesmethodiek onderwijs wordt gegeven. Dat ze het nog niet allemaal begrijpt maakt haar soms onzeker en geeft haar spanning. Dit merken we niet direct aan haar humeur of gedrag maar indirect wel: ze heeft de eerste twee weken weer een kleine tic gehad. Daaruit konden we opmaken dat ze ergens mee zit en in gesprek bleek dat onzekerheid over haar prestaties te zijn. We helpen haar, motiveren haar en geven haar complimentjes waardoor ze hopelijk wat meer zelfvertrouwen krijgt en leert dat goed goed genoeg is. Voor ons is het allerbelangrijkst dat ze lekker in haar vel zit en op sociaal-emotioneel gebied meekomt op school. De rest komt ook zeker goed, ze is pienter genoeg om de nieuwe methodiek onder de knie te krijgen.

Wat is een tic precies

Wat betreft de mogelijke tic die ze had, zijn we inmiddels beter geïnformeerd dan vorig jaar. Toen zei ik vaak nog: “Hou daar eens mee op!” Nu weet ik dat zo’n opmerking averechts werkt. Een tic wordt gestuurd vanuit de hersenen en niet vanuit de wil. Ik moet eerlijk bekennen dat ik mij vorig jaar in die weken wel eens irriteerde aan die bewegingen maar inmiddels weet ik beter en probeer ik het te negeren of praat ik er naderhand rustig over met haar en vraag of ze het zelf gewaar is. Tics ontstaan in de hersenen en daardoor kan iemand er niets aan doen. Bij spanning en of vermoeidheid kunnen deze tics zich voordoen of sterker worden. Voldoende rust en de spanning zoveel mogelijk wegnemen — indien dat mogelijk is — kan de tic verhelpen. De tic van onze dame is inmiddels na drie weken alweer vertrokken, blijkbaar heeft ze het af en toe nodig om dingen te kunnen verwerken.

Lees ook: Hetzelfde zoals jij maar toch heel anders

Een tic komt heel vaak voor;  tussen de 12% en 15% van alle kinderen in de leeftijd van 4 tot 15 heeft last van een tic. Deze is dan meestal maximaal een paar maanden tot een jaar aanwezig en kan variëren in soort. Zo zijn er bewegingstics zoals knipperen met de ogen, trekken met de mond, hoofdschudden maar ook bijvoorbeeld sprongetjes maken. Ten tweede kennen we de vocale tics zoals het kuchen of keel schrapen. De derde soort zijn de cognitieve tics waarbij ideeën of beelden steeds terugkeren. De laatste soort tic komt minder vaak voor dan de eerste twee genoemde.

Wanneer spreken we van een tic-stoornis

We spreken van een stoornis als de tic langer dan een jaar aanhoudt. Het kunnen zowel vocale als motorische tics zijn en ook kunnen er van beiden varianten meerdere tics tegelijk voorkomen. Wanneer je kind twee of meer motorische tics heeft en minimaal 1 vocale tic die langer dan een jaar duren, dan spreekt men van Gilles de la Tourette. Een diagnose waar veel ouders van zullen schrikken vanwege de associatie met schelden. Onterecht, want deze vorm komt maar heel zelden voor.

Wanneer de omgeving een beetje begrip toont dan gaat de tic vanzelf over en is er dus geen ingrijpen nodig. Tics ontstaan in de hersenen, je kind kan er niets aan doen en heeft er dus ook geen controle over. Het uitoefenen van druk om de tic onder controle te krijgen zal in de meeste gevallen het probleem verergeren.

Heeft jouw kind wel eens een tic gehad? We zijn benieuwd naar wat jouw eerste reactie was? Laat het weten in de comments …