Niets zo lekker als slapen ... toch?

Slapen is — of beter gezegd was — één van mijn grootste talenten. Dat geen van mijn kinderen dit talent van nature heeft geërfd vind ik wonderlijk. Maar vooral nogal oneerlijk want in de afgelopen zes jaar moederschap heb ik dit talent volledig aan de kant moeten zetten.

Nu, drie kinderen verder waarvan geen van allen in de categorie ‘sliep na zes weken al door’, weet ik dat — ook al hebben ze niet het aangeboren slaaptalent — het wel een vaardigheid is die je ze kunt aanleren. Ook op een manier die past bij twee van mijn misschien wel belangrijkste moederwaarden; veiligheid en vertrouwen.

Een huis vol doorslapers

Onder begeleiding van slaapcoach Susanne Willekes van The Sleep Agency heb ik mijn peuter leren doorslapen. Met wat ik daaruit heb geleerd heb ik recentelijk ook de sleepingskills van de baby (9 maanden) onder handen genomen. En ik durf te zeggen dat we geslaagd zijn. In theorie heb ik een huis vol doorslapers. In praktijk niet alle nachten natuurlijk want hé; doorkomende tanden, buikpijn, verloren knuffels, nare dromen etc. maar ik ben zó blij!

Omdat ik weet hoe afschuwelijk het gebrek aan slaap is. Hoe wanhopig het je maakt en kwetsbaar je wordt. Hoe ellendig je je voelt na de zoveelste nacht zonder rust. Wat de impact is op je relatie. En de manier waarop je functioneert. Omdat ik het snap en écht weet hoe het is, deel ik graag mijn ervaringen en tips. Ik wil ook alle nachtouders zo graag het vertrouwen geven dat het kan.

Slaap aan het einde van de tunnel

Ook al denk je van niet, want dat dacht ik eerlijk gezegd ook. Ik was sceptisch over welke methode dan ook. Ik ben anti laten huilen van je kinderen en ik ben ’s nachts de grootste sucker die je bedenken kan. Als het aankomt op discipline, grenzen stellen en consequent zijn ben ik overdag al niet de grootste held (ik doe m’n best, dat dan weer wel) maar ’s nachts liggen deze ‘vrienden’ in een hele diepe coma. Met andere woorden als ik het kan, kan jij het dus ook!

Eerlijk is eerlijk, je moet even door de zure appel heen, want ’s nachts op een krukje naast het bed van je kind doet niemand voor de lol. Maar het goede nieuws is dat er ‘slaap aan het eind van de tunnel is’ zoals Susanne van The Sleep Agency dat zo mooi zegt.

The Sleep Agency

De aanpak van The Sleep Agency (niet gesponsord overigens) is afgestemd op jouw kind en jullie ritme en gewoontes. Er is dus niet zoiets als dé standaard methode. Maar er zijn wel een aantal algemene lessen die worth trying zijn of inzicht geven om het nét even anders aan te pakken misschien. Doe er je voordeel mee, want ik weet hoe wanhopig je bent bij structureel slaapgebrek.

1. Negatieve slaapassociaties over boord

Dit zijn de maniertjes, patronen en hulpmiddelen die je ontwikkelt waardoor je baby of kind makkelijker of sneller in slaap valt. Met als consequentie dat je op een punt komt dat hij of zij zonder niet meer in slaap valt. En jij dus als ouder nodig bent geworden om je kind ook ’s nachts terug in slaap te krijgen. In ons geval was dit voor de peuter de fles. Dit hadden we weliswaar afgebouwd tot een flesje water, maar dan wel lauwwarm waardoor ik in het holst van de nacht het water op ideale temperatuur moest zien te krijgen. Soms wel 3x per nacht.

Daar moesten we dus van af. We kregen de tip van The Sleep Agency om een ritueel te bedenken om afscheid te nemen van de flessen. De peuter was het echter nergens mee eens. Na lang doorzeuren vond zij het enige plausibele afscheid om de flessen naar de paarden te brengen. En zo gingen de flessen naar de manege of all places.

2. Team up

In ons geval ben ik altijd het nachtelijke sjakie geweest. De Man wordt ten eerste niet wakker terwijl ik bij een vallende speen al rechtop in bed zit en ten tweede is het voor de lieve vrede in huis ook beter dat De Man ’s nachts niet wakker wordt. Maar het is ook taai om altijd in je eentje nachtdienst te hebben. Als je met elkaar ‘in training’ gaat wordt het zelfs afgeraden om het niet alleen te doen. Dus team-up!

Dit alleen al was voor mij pure winst van het slaapcoachingstraject. De bedoeling is dat je om en om de nacht pakt. Mijn tip; heb je geen ‘dienst’ pak dan het logeerbed, de bank of een goed stel oordoppen want die nacht moet je echt even bijtanken.

Negatieve slaap-associatie

Wie de nachtbraker naar bed brengt pakt ook de nachten voor zijn of haar rekening. In ons geval trapte De Man af en dat ging zonder het flesje wonderbaarlijk goed. Op nacht twee was ik aan de beurt en ben ik vier uur lang door de peuter gegijzeld en gemarteld. Niet te doen. Niet alleen de fles, maar ook ik bleek een negatieve-slaapassociatie. Dus ik moest ook (tijdelijk) worden geëlimineerd. Heel vervelend (not!) heb ik een paar nachten heerlijk geslapen bij m’n ouders en heeft De Man het met De Peuter verder uit moeten zoeken. Toen ik een paar nachten later weer invoegde in de training was dat probleem in ieder geval opgelost.

3. Doe de shuffle

Zoals eerder al gezegd ben ik anti het laten huilen van je kinderen om ze te leren doorslapen. Ik durf niet te zeggen dat met deze tips er geen tranen zullen vloeien want het doorbreken van gewoontes gaat helaas meestal niet zonder weerstand. Maar voor mij staat het bieden van veiligheid en vertrouwen voorop. Met de shuffle-methode leer je je kindje in jouw aanwezigheid zelfstandig in slaap te vallen. Je mag je kindje prima troosten en geruststellen zolang je hem of haar liever maar niet uit het bedje haalt of een nieuwe slaapassociatie aanleert.

Je begint vlakbij het bed en na drie dagen bouw je meer afstand maar blijf je in het zicht. Weer drie dagen later verschuif je naar de deuropening. Tot slot naar de gang. Ook in het verbaal geruststellen of aaien bouw je steeds verder af. Klinkt makkelijk, in de praktijk kan dit echt wel lastig zijn. Je moet hier even consequent in zijn. Zeker die eerste dagen als ze nog in het verzet zijn voor deze nieuwe methode. Maar je zult merken dat ze vrij snel aan deze nieuwe aanpak wennen en gerustgesteld zijn dat je in de buurt bent.

4. Routines

Dat een duidelijke bedtijdroutine bijdraagt aan de nachtrust zal de meeste ouders niet vreemd zijn. Dit lees je overal. Pyjama’s aan, tandjes poetsen, boekje lezen, lampje uit. Keep it short and simple want voor je het weet ben je een half uur verder. Maar wat voor mij wel een eye-opener was, was om ook een duidelijke ‘morningroutine’ in te bouwen.

Laat je kindje duidelijk merken dat dit het begin van de dag is dus; lampen aan, gordijnen open, laat geen ochtendhumeur doorklinken in je goedemorgen. Volgens onze slaapcoach is alles vóór 6.00 uur overigens nog nacht, vond ik nogal optimistisch gesteld, maar goed. Tot die tijd blijf je je draakje dus geduldig in slaap coachen. Niet gelukt, maar is het inmiddels 6.00 uur? Verlaat de kamer, wacht een minuut of wat en doe je morningroutine alsof je zo fris uit je bed gestapt komt. Gooooeeeedemorgen!

5. Slapen doet slapen

Er moet veel geslapen worden. Veel meer dan ik aanvankelijk dacht. Afhankelijk van de leeftijd van je kind heeft het een bepaalde slaapbehoefte. En in tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht dat ze wel lekker moe zullen zijn als ze overdag niet zoveel hebben geslapen, blijkt juist hoe minder slaap overdag hoe slechter de nacht. Dus de dutjes overdag zijn minstens net zo belangrijk om op te focussen als de slaap ’s nachts.

Een veelvoorkomend probleem dat ik van mijn kinderen herken is dat ze overdag van die 45 minuten dutjes doen. ‘Hoe ga ik dat verlengen dan’, vroeg ik me af? Niet zo eenvoudig, maar ik heb bij de peuter gemerkt dat, zodra ze ’s nachts leerde zelfstandig in slaap te vallen, die middagdutjes vanzelf langer werden. Bij de baby heb ik er wanneer nodig overdag nog een extra slaapje in gefietst. Alles om die slaaptank maar zo vol mogelijk te krijgen.

6. Natuurlijke bedtijd

Ik was nooit de ouder die haar kinderen stipt om 19.00 uur in bed had liggen. Zeker niet op de dagen dat we allebei hadden gewerkt en de kindjes naar de opvang waren. Manman wat een gestress die dagen. En bovendien vind ik het dan ook leuk om de kinderen nog even te zien en te kunnen knuffelen. Ook een beetje eigen belang dus. Maar ja dat is die nachtrust ook en volgens de coach van The Sleep Agency ligt die natuurlijke bedtijd tussen de 18.00 en 20.00 maar geldt vaak dat hij bij jonge kindjes eerder zo rond 18.15 – 18.30 is.

Dat was wel even schakelen, want hoe doe je dit in combinatie met werk? De coach was hier best een beetje streng in want het blijkt echt een cruciale succesfactor voor betere nachten. Dus moesten we creatief zijn. Boterham mee in de auto bij het ophalen van de crèche, werktijden wat aanpassen en bij thuiskomst meteen naar bed. Heel ongezellig. Maar zodra je die nachten weer under control hebt en je mini het slapen echt goed onder de knie heeft kan die bedtijd prima zo rond 19.00 liggen. Ook ambitieus maar meestal wel goed haalbaar.

7. Tijd tot bedtijd

Onze coach van The Sleep Agency had het hier altijd over ‘window to bedtime’. Het blijkt dus heel belangrijk te zijn dat de tijd tussen de slaapjes niet te lang is en in het speciaal de tijd tussen het laatste slaapje en bedtijd is er één die vooral niet te lang mag zijn. Dat beïnvloed de nachtrust blijkbaar nogal negatief want dan gaan ze té moe naar bed en zo leren ze niet hoe ze zelfstandig in slaap moeten vallen. En dat is nou net de vaardigheid die je de ononderbroken nachten gaat opleveren. Hoe lang die tijd tot bedtijd precies moet zijn verschilt per leeftijd. Bij De Peuter was dit maximaal 3,5 tot 4 uur en De Baby zat rond de 2,5 -3 uur bij een leeftijd van 10-12 maanden.

8. Geduld

Ik weet het, je kan niet meer omdat je te moe bent om je ene been voor je andere te zetten en dan klinkt zo’n slaaptraining behoorlijk intensief. Is het ook. Ik zag er mega tegen op. Zeker omdat het geen 3-daagse oplossing is. Je moet hier minstens drie weken voor uittrekken waarvan de eerste week het taaist is. En na die drie weken heb je een mooie basis gelegd, maar is het echt nog wel belangrijk om te blijven letten op de belangrijkste pijlers; tijd tot bedtijd, genoeg slaap overdag, de routines en de natuurlijke bedtijd.

Wat vaak nog wel wat meer tijd nodig heeft, is dat ze een beetje gaan uitslapen. (lees: niet om 5.30 aan de dag beginnen maar na 6.30 bijv.). Mijn tip is echt om geduld te hebben. Je inspanningen worden beloond en dan ben je zo blij dat je hebt volgehouden. Bij ons is De Peuter hier al 1,5 jaar consequent een top slaper en De Baby slaapt inmiddels ook al bijna 2 maanden door! (halleluja!)

The Sleeping Agency

En als je dit geduld of de discipline om alle stappen te nemen niet uit jezelf kunt halen dan is The Sleeping Agency écht een fijne om dit proces samen mee te doorlopen. Je wordt met kennis, aandacht en liefde erdoorheen gesleept en begeleid. Het kost een klap met geld, maar een weekend met je partner naar een hotel om bij te slapen kost hetzelfde en deze oplossing is duurzamer.